به نقل از روابط عمومی خانه کتاب و ادبیات ایران، سید عباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در صفحه شخصی خود نوشت:
«موضوع محاسبه بهای آب، برق، گاز، خدمات پستی، پروانه ساختمان و عوارض کسب برای ناشران، کتابفروشان و مطبوعات با تعرفه آموزشی و یا فرهنگی، بر اساس ماده ۹۲ قانون برنامه ششم توسعه، به تصویب جلسه امروز هیات دولت رسید.
از هیات محترم دولت بویژه وزرای نیرو، نفت و ارتباطات کشور سپاسگزارم.»
لایحه برنامه ششم توسعه ۲۷ دی‌ماه۱۳۹۴ از سوی دولت برای بررسی به مجلس شورای اسلامی تحویل داده شد. این برنامه با 31 ماده، راهبرد‌های کلان مدیرت اجرایی کشور در پنج سال را شامل می‌شود. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان فرهنگی، برنامه ششم توسعه با تدوین بند «ج» ماده 92 به فعالان حوزه نشر، ناشران و کتابفروشان و همچنین مطبوعات نگاه ویژه‌ای داشته است که در مقایسه با قوانین دوره‌های قبل بی‌سابقه محسوب می‌شود.
در بند «ج» ماده 92 قانون ششم توسعه آمده است:«دولت و شهرداری‌ها و سازمان آب و فاضلاب مکلفند با ارائه تعرفه فرهنگی و یا پروانه ساختمان در زمینه آب و برق و گاز، حمل و نقل و پست، با استفاده از کاربری فرهنگی در فضا‌های مسکونی از کتابفروشان، ناشران و مطبوعات که دارای مجوز‌های قانونی لازم هستند، حمایت کنند.»
سرگذشت بند جیم
برنامه ششم توسعه در سال 1396 در مجلس شورای اسلامی تصویب شد و بخش‌های مختلف دولت، مراحل تدوین آئین‌نامه‌های اجرایی را آغاز کردند. آبان‌ماه سال 1398 مصادف بود با آغاز بررسی‌ها و تدوین آئیننامه اجرایی بند (ج) ماده (92) توسط ستاد «تدوین و آئین‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها و اسناد راهبردی قانون پنج‌ساله ششم توسعه و قانون احکام دائمی برنامه‌های کشور».
این آئیننامه در ستاد مذکور، با حضور نماینده دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایندگان وزارتخانه‌های نیرو، نفت، کشور، راه و شهرسازی، اموراقتصادی و دارایی، شرکت ملی پست، اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و سازمان برنامه و بودجه، تدوین شد و در نوبت تصویب و ابلاغ قرار گرفت.
توئیت اخیر سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی موید تصویب بخشی از آئیننامه اجرایی بند (ج) ماده (92)، مرتبط با اعمال تعرفه‌های فرهنگی آب، گاز، برق و… است. حالا باید دید بخش دیگر آئیننامه که به کاربری فرهنگی امکان مسکونی اختصاص دارد و تاسیس کتابفروشی در ساختمان‌های مسکونی را مجاز می‌کند، چه زمانی تصویب و ابلاغ خواهد شد.
نظر کارشناسان
ایبنا پیش از این، طی پرونده‌ای با عنوان «بررسی چالش‌های تحقق برنامه ششم توسعه در حوزه نشر» به ضرورت تصویب و اجرایی شدن مفاد بند «ج» ماده 92 قانون برنامه ششم توسعه، با موضوع کاربری فرهنگی امکان مسکونی و ارائه تعرفه فرهنگی پرداخت.
مشروح گفت‌وگوها و مطالب منتشر شده در این پرونده از طریق لینک‌های زیر، قابل دسترسی است:
تحقق بند ج برنامه ششم توسعه گرفتار دو گرایش متضاد در حمایت از نشر شد
مسعود پایدار، هدف بندج قانون پنج‌ساله ششم توسعه را هدفمند شدن حمایت از صنعت نشر می‌داند؛ اما معتقد است این رویکرد بعد از چهار سال به‌دلیل وجود رویکرد‌های متضاد، همچنان معطل مانده است.
چرا آئیننامه بند «ج» از برنامه ششم توسعه اجرایی نشد؟/ احتمال حذف این بند در برنامه هفتم!
عبدالرضا گرشاسبی، معاون دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی نیز معتقد است تحقق بند «ج» ماده 92 قانون ششم توسعه که به تعرفه‌های فرهنگی و حمایتی محصولات فرهنگی مربوط می‌شود، حتی در صورت صدور آئیننامه اجرایی، به‌دلیل نبود هماهنگی بین دستگاه‌ها و زیرساخت نرم‌افزاری قابل اجرا نیست.
قانع کردن مخالفان اجرای بند «ج» ماده 92 را به تاخیر انداخت
محمود آموزگار دلیل کُندی اجرای بند «ج» ماده 92 قانون ششم توسعه را اقناع مخالفان در تعیین تعرفه فرهنگی برای ناشران و کتابفروشان می‌داند. موضوعی که به اعتقاد وی، جزو مباحث داخلی ارگان‌های ذی‌ربط به حساب می‌آید.
اجمال در قانونگذاری؛ کوتاهی در اجرا
سیدعباس حسینی‌نیک، نیز از دو منظر نخست، ماهیت و کارکرد خدمات و یارانه غیرمستقیم در حوزه نشر و دوم ارزیابی قدرت پشتیبانی و پیگیری اداری، بند ج ماده 92 قانون برنامه ششم توسعه را بررسی کرده است.
وجود ابهام اجرای بند «ج» ماده 92 قانون ششم را معطل گذاشت
رضا مهدی‌زاده، مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و مدیریت توسعه شهری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور معتقد است وجود برخی ابهامات از دلایل اصلی محقق نشدن بند «ج» ماده 92 قانون ششم توسعه است.
نبود سامانه جامع چاپ و نشر تحقق بندج ماده 92 را با چالش مواجه می‌کند
ابراهیم حیدری، مدیرکل دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی فرهنگی و کتابخوانی، از انتظار آئیننامه اجرایی بندج ماده 92 قانون ششم توسعه برای امضا در هیات وزیران خبر داد و نبود سامانه جامع چاپ و نشر را مشکل اساسی در مسیر تحقق این بند قانونی دانست.
